Category: News
Обука за UNFPA за Сексуално и репродуктивно здравје и Родово базирано насилство кај лица со попреченост
На 10.06.2023 година Фондот за население на Обединетите нации (United Nations Population Fund – UNFPA) одржа обука за Сексуално и репродуктивно здравје и Родово базирано насилство (СРЗ и РБН), наменета за лица со попреченост и организации на лица со попреченост. Учесниците ја следеа обуката во просториите на ООН во Скопје и онлајн. На обуката учествуваше и Македонското научно здружение за аутизам (МНЗА) со свој претставник.
Обуката беше организирана во осум модули.
На почетокот, Нермина Факовиќ, претставник од Министерството за здравство ги презентираше меѓународните стандарди за зајакнување на одговорот на родово базираното насилство (РБН). Наведена беше и улогата на здравствените установи/работници во одговорот на РБН како и бариерите за здравствена заштита при РБН. Истакнато беше дека пристапот за обезбедување здравствени услуги при РБН треба да биде: родово чувствителен, фокусиран на жртвите и базиран на човековите права. Се претпочита да биде организиран во вид на интегриран одговор во постојните услуги, наместо во вид на самостојни, посебни услуги, особено во средини со ограничени ресурси.
Потоа, специјалниот едукатор/рехабилитатор Ангела Николовска зборуваше за сексуалноста кај лицата со попреченост, пристапите до информации и потребата за образование за сексуалноста и сексуалното здравје кај овие лица.
Наде Тофоска, социјален работник од Клиниката за гинекологија и акушерство, продолжи понатаму наведувајќи ги сексуалните и репродуктивните права на лицата со попреченост и најчестите начини на нивно кршење: наметната и/или присилна стерилизација, наметната/изнудена контрацепција, негирање на мајчинството, родителството и родителските права и сексуално и родово базирано насилство. Таа ги прикажа и бариерите со кои лицата со попреченост се соочуваат во пристапот до услугите за сексуално и репродуктивно здравје и последиците: непланирана бременост и неповолни исходи при раѓање, мајчински морбидитет и морталитет, сексуално преносливи инфекции, физичка и сексуална злоупотреба и силување, принудни здравствени практики и медицински процедури, ограничување и непочитување процедури, проблеми со менталното здравје. Беше прикажан примерот на Центарот за упатување на жртви на силување во рамките на Клиниката за гинекологија и акушерство.
На клиничките аспекти на сексуалното и репродуктивното здравје (СРЗ) кај лицата со попреченост се осврна доц. д-р Миле Тантуровски. Се дискутираше за специфичните влијанија на попреченоста врз сексуалното и репродуктивно здравје, како и специфичните тешкотии со остварувањето на потребите од СРЗ со кои овие лица се соочуваат, на пр. во врска со половиот развој, планирањето на семејство, бременост, породување, гинеколошко здравје и превенција. Тој посебно обрна внимание на потребата од специјалистичка интердисциплинарна здравствена грижа, фокусирана на потребите на лицето со попреченост и на колаборативно донсување одлуки, поради специфичноста на состојбата, можните коморбидни состојби и хронични медикаментозни терапии.
На крајот, Ангела Николовска даде повеќе предлози и совети за подобра комуникација со лицата со попреченост во врска со сексуалното и репродуктивното здравје.
Скопје, 10.06.2023
Подготвила:
Ирена Стојановска
Манифест: Градење на инклузивно општество за аутистичните луѓе
Аутизам Европа (AE) е меѓународна асоцијација која ги претставува аутистичните лица и нивните семејства со 90 организации членки во 40 земји, вклучително и во 26 земји-членки на Европската унија (ЕУ). Аутизмот е сложена доживотна развојна попреченост која се доживува различно од секој поединец. Се проценува дека седум милиони луѓе во Европа се аутистични, имајќи предвид дека стапките на преваленција проценуваат дека најмалку еден од 100 луѓе се на спектарот на аутизам. Аутистичните луѓе се соочуваат со многу различни бариери за нивно целосно вклучување во општеството во текот на нивниот живот.
Разберете го аутизмот и вреднувајте ги аутистичните луѓе
Разбирањето на аутизмот и неговата различност е најважно за поттикнување на вклученоста и пристапот до соодветна поддршка за аутистичните лица во општеството. Исто така, неопходен предуслов е да се осигура дека аутистичните лица се прифатени и ценети онакви какви што се. Тоа значи активна борба против штетните предрасуди и дискриминација што ги доживуваат во сите сфери на животот и да се осигураме дека тие не се цел на малтретирање или нефер третман. Зголеменото разбирање на аутизмот во општеството ќе придонесе за отстранување на значајните бариери за аутистичните лица, како што се пристап до дијагноза, образование, навремена поддршка и интервенции, целосно учество во заедницата, влез на отворен пазар на труд или независно живеење со соодветна поддршка.
Аутизам-Европа, исто така, ја повикува ЕУ и нејзините земји-членки да усвојат стратешки и интегриран европски пристап за да се задоволат потребите на аутистичните лица низ Европа и ги охрабрува земјите-членки на ЕУ да усвојат меѓусекторски национални стратегии или акциски планови, во согласност со UNCRPD и меѓународните препораки.
Македонското научно здружение за аутизам (МНЗА) во целост го поддржува Манифестот на Аутизам Европа и ги повикува сите релевантни фактори во Македонија да ги применуваат овие препораки и законски регулативи.
Целиот Манифест можете да го преземете ОВДЕ.
Претседател на МНЗА
Вебинари: Искуства на нашите професионалци во странство
Почитувани посетители на блогот на МНЗА,
Ве известуваме дека од четврток 14.04. 2022 година, во 18:00 часот започнуваме со нова серија на вебинари наречена: „Искуства на нашите професионалци од странство“. Целта ни е од „прва рака“ да дознаеме што се случува со лицата со аутизам и останати видови на попреченост во високо развиените земји. Втора цел ни е да направиме промоција на младите кадри кои заминале од Македонија и успешно се снаоѓаат во нашата дејност.
Како прва гостинка ја најавуваме колешката Флорина Магденовска од Канада која ќе говори на тема: „Поддршка на канадското општество за лицата со попреченост“.
Потоа, втора гостинка на 05.05.2022 година ќе ни биде м-р Марија Максимовска Атанасовска од Нов Зеланд која ќе говори на тема: „Аутизмот и можностите на лицата со аутизам во Нов Зеланд“.
Ви благодариме за тоа што редовно ги следите нашите вебинари. За сите новини поврзани околу вебинарите, следете ги нашите социјални медиуми каде што ги објавуваме линковите за пријавување, линковите за следење и други интересни работи поврзани со истите. Ги повикуваме сите наши млади кадри од странство, кои имаат да споделат некакво искуство да ни пишат на е-поштата president@mssa.org.mk. Доколку процениме дека е вредно да ги вклучиме во програмата, истото ќе го сториме во скор временски период.
Со почит,
Претседател на МНЗА
Откажан настан во Кинотека на Македонија за 2 април
Почитувани медиуми,
Пред малку ми се јавија од Кинотека на Македонија дека им се расипал проекторот и дека нема да можат да ни излезат пресрет по повод 2 април – „Светскиот ден на аутизмот“ во сабота во 12:00 часот. Им предложивме уште 2 термини на 6 и 9 април кои тие не ги прифатија заради претходно предвидената програма. Во таа насока НЕМА да се реализира настанот: „Дружење, дружење и само дружење“ и да продолжиме со дружењето со младинците со АСН преку проектот „Пријателски места за аутизмот“ во кој се одржуваа младински работилници секоја сабота со група на младинци со аутистичен спектар на нарушувања во седиштето на МНЗА, поточно на Филозофскиот факулет во Скопје. На 2 април НЕМА да биде прикажан филмот „Стела“.
Искрено жалиме за оваа ситуација и се извинуваме ако некого доведовме во заблуда заради оваа „виша сила“ која не можевме да ја предвидиме.
Со почит,
Претседател на МНЗА
Информација до медиумите по повод Светскиот ден на аутизмот
Почитувани медиуми,
Оваа година повторно се вклучивме и во онлајн кампања на Аутизам Европа која се спроведува ширум Европа, а е наречена: „Среќно патување низ животот“ за да се нагласи дека е потребен холистички пристап во текот на целиот животен век и за да се осигуриме дека лицата со аутизам можат да ги уживаат своите права и да живеат среќни и исполнети животи. Се проценува дека 7 милиони луѓе се во спектарот на аутизам во Европската унија. Повеќето од нив доживуваат дискриминација во многу области од животот. Кампањата „Среќно патување низ животот“ има за цел да ги истакне грижите и желбите на лицата со аутизам и нивните семејства во однос на различни клучни прашања како што се пристап до образование, вработување, соодветна поддршка за инклузија, самостоен живот, пристапност и политичко учество, меѓу другите.
Оваа недела на нашите социјални медиуми Фејсбук, Твитер, Линкедин, Инстаграм беа споделени многу банери и постери со интересна содржина. Луѓето што сакаат да ја подржат кампањата можат слободно да ги споделуваат овие пораки користејќи го хаштагот #AutismDay2022.
Белешки до уредникот
Светскиот ден на аутизмот беше прогласен од страна на Генералното собрание на Обединетите нации во 2007 година како годишен ден за да се привлече вниманието за итните потреби на лицата со аутизам ширум светот.
МНЗА е национална асоцијација (составена од професионалци) со најдолг стаж веќе 22 години во полето на аутизмологијата во Македонија. Главна цел е да ги унапреди правата на лицата со аутизам и нивните семејства и да им помогне да го подобрат квалитетот на нивниот живот. Обезбедува ефективна врска со други меѓународни организации за аутизам и меѓународни научни и образовни институции.
За повеќе информации и интервјуа, Ве молиме искористе ги контактите од меморандумот.
Со почит,
Претседател на МНЗА
Autism Europe Press Release
Tuesday 29th March 2022
To be released the 2nd April 2022, on the occasion of World Autism Awareness Day
Autism-Europe calls for “A happy journey through life” for autistic people and their families
- Autism-Europe (AE) is running the Europe-wide campaign “A happy journey through life” to highlight that a holistic approach is needed across the lifespan to ensure that autistic people can enjoy their rights and live happy and fulfilling lives.
- To mark World Autism Awareness Day (WAAD), April 2, AE invite autistic people and their families to share their testimonies about what a happy life means to them.
- For 2022, the motto of the #AutismDay2022 campaign is in line with the theme of Autism-Europe’s 13th International Congress – “A Happy Journey through life”. The Congress will take place on 7-9 October 2022.
It is estimated that 5 million people are on the autism spectrum in the European Union. Most of them experience discrimination in many areas of life. The campaign “A happy journey through life” aims at highlighting the concerns and wishes of autistic people and their families with regard to different key issues such as access to education, employment, adequate support for inclusion, independent living, accessibility, and political participation, among others.
One of the objectives is to illustrate that autistic people often struggle to enjoy their fundamental rights – also as EU citizens. In 2022, the European Union is undergoing its second review before to the UN Committee on the Rights of Persons with Disabilities. In this regard, the alternative report submitted by Autisme-Europe has a special focus on inequality areas experienced autistic people. It examines the implementation of the UN Convention on the Rights of People with Disabilities in the European Union’s legislation and policies from the perspective of autistic people and their families. It highlights the main gaps, and provides recommendations to further improve the respect of the rights of autistic people in the EU.
How can I support the campaign?
People willing to support the campaign can share the banners and key messages created by AE using the hashtag #AutismDay2022.
AE has also released a campaign toolkit that explains the objectives of the campaign and includes communication materials and strategies, as well as in Easy-To-Read format.
13th Autism-Europe International Congress
Taking place on 7-9 October 2022, the Congress hold “Happy Journey through Life” as the theme – to highlight the importance of taking a lifespan perspective on autism research and practice, with the promotion of wellbeing for all being the focal point.
The Congress is unique in terms of its history, scale and that it provides a platform for researchers, practitioners, students, autistic people and family members to come together.
More information about the Congress here.
Notes to editor
World Autism Awareness Day was declared by the United Nations General Assembly in 2007 as an annual day to draw attention to the urgent needs of people with autism around the world.
Autism-Europe is an international association whose main objective is to advance the rights of autistic people and their families and to help them improve their quality of life. It ensures effective liaison among 90-member autism organisations in 38 European countries, including 25 Member States of the European Union, governments and European and international institutions.
Acceptable language: Autism-Europe operates on the principle of respect for diversity. AE feels that it is important to use language that people are comfortable with. However, there are some terms that are likely to cause offense and that it is advisable to avoid using.
For more information and interviews, please do not hesitate to contact:
Aurélie Baranger Carmen Clemente
Director Communication and Campaign Manager
Aurelie.baranger@autismeurope.org communication@autismeurope.org
Заедничка кампања на Аутизам Европа и МНЗА по повод #AutismDay2022
Почитувани пријатели на МНЗА,
Оваа година повторно ќе се вклучиме во онлајн кампањата заедно со Аутизам Европа која се спроведува ширум Европа, а е наречена: „Среќно патување низ животот“ за да се нагласи дека е потребен холистички пристап во текот на целиот животен век и за да се осигуриме дека лицата со аутизам можат да ги уживаат своите права и да живеат среќни и исполнети животи.
Кампањата „Среќно патување низ животот“ има за цел да ги истакне грижите и желбите на лицата со аутизам и нивните семејства во однос на различни клучни прашања како што се пристап до образование, вработување, соодветна поддршка за инклузија, самостоен живот, пристапност и политичко учество, меѓу другите.
Следната седмица на нашите социјални медиуми Фејсбук, Твитер, Линкедин, Инстаграм ќе бидат споделени многу банери и постери со интересна содржина за лицата со аутизам, авторитетите и сите останати лица кои ги засега оваа проблематика. Луѓето што сакаат да ја подржат кампањата можат слободно да ги споделуваат овие пораки користејќи го хаштагот #AutismDay2022.
Тимот на МНЗА
Покана за учество на настан по повод 2 април
Почитувани младинци и лица со АСН,
Македонското научно здружение за аутизам има особена чест да ве покани да присуствувате на кинопроекцијата на филмот „Стела“ на 2 април 2022 година во Кинотека на Македонија. Во рамките на одбележување на Светскиот ден на аутизмот оваа година се одлучивме да го наречеме настанот: „Дружење, дружење и само дружење“ и ова е само логично продолжение на проектот „Пријателски места за аутизмот“ преку кој се одржуваат младински работилници секоја сабота со група на младинци со АСН во седиштето на МНЗА, поточно на Филозофскиот факулет во Скопје. Сметаме дека дружењето и социјализацијата се многу важна алка во вашиот третман.
Овде изразуваме јавна благодарност на вработените во Кинотека на Македонија за отстапениот простор, ресурси и понудата на филмот кој ќе биде бесплатен за оваа категорија на граѓани и за некој од нивните блиски роднини кои ќе бидат во придружба. Заради пандемијата со Ковид-19 местата се строго ограничени на бројот 70 и за да имаме комплетен увид во бројот на присутни гости Ве молиме да го пополните Гугл формуларот. Пред настанот ќе добиете потврдна е-пошта дека може да присустувате на проекцијата филмот. Филмот „Стела“ ќе биде прикажан на 2 април точно на пладне, а вие треба да бидете дојдени 5-10 минути пред настанот.
Со ова уште еднаш покажуваме дека социјалната инклузија на лицата со АСН е многу битен елемент во нивната рехабилитација и во прифаќањето на оваа група граѓани кои неправедно се маргинализирани од нашето општество.
Претседател на МНЗА