Category: News

Почитувани колешки и колеги, драги родители на децата со АСН,

Светскиот ден за подигање на свеста за аутизмот е ден посветен на подигање на свеста, поттикнување, разбирање, прифаќање и чествување на животите и придонесите на лицата со АСН. Денес, ние ја осветлуваме убавината на различноста, важноста на прифаќањето и моќта на вклучувањето во општеството.

Аутистичниот спектар на нарушување е невроразвојна состојба која влијае на тоа како поединците го перцепираат светот и како комуницираат со другите. Се проценува дека 1 од 32 луѓе во САД се во спектарот ‒ бројка што нагласува како аутизмот е суштински дел од нашата глобална заедница. Аутизмот не е нешто што треба да се „поправа“ или „излечи“; туку, тоа е поинаков начин на доживување на светот ‒ доказ за богатството на човековата различност.

Патување до свесност и прифаќање

Светскиот ден за подигање на свеста за аутизмот не е само подигање на свеста, туку се работи за за нивно прифаќање и силно општествено дејствување. Предолго, стереотипите и недоразбирањата ги обликуваа наративите околу аутизмот, создавајќи бариери за поединците од спектарот. Денес, и секој ден, мора да се посветиме на рушење на овие бариери. Станува збор за препознавање на уникатните способности, таленти и перспективи што луѓето со аутизам ги носат со себе.

Ние сме инспирирани од поединци со АСН кои се истакнуваат во нивните определби – без разлика дали се во академската заедница, уметностите, технологијата или како првенци во застапувањето и претприемништвото. Овие лица нè потсетуваат дека аутизмот не е ограничување, туку тоа е спектар на неограничен потенцијал. Нивните успеси се доказ за тоа што може да се постигне кога има разбирање, можности и поддршка.

Ние не можеме да ги игнорираме предизвиците кои сè уште постојат. Многу семејства се соочуваат со пречки при навигација во образовните системи, пристап до здравствена заштита и пронаоѓање инклузивни работни места. Аутизмот не е состојба која одговара на сите. Потребите на поединците многу варираат, а нашите системи мора да го одразуваат тоа со што ќе бидат прилагодливи, инклузивни и сочувствителни.

Улогата на заедницата

Градењето на навистина инклузивно општество бара сите нас – доктори по медицина, специјални едукатори и рехабилитатори, психолози, социјални работници, креатори на политики, работодавци, здравствени работници и другите членови на заедницата, да работиме заедно. Родителите и старателите неуморно се залагаат за своите најблиски. Наставниците и терапевтите со својата посветеност им помагаат на учениците со аутизам да го откријат својот потенцијал. Работодавците кои го ценат невродиверзитетот даваат пример на другите, создавајќи средини каде секој може да напредува.

Но, вклученоста не застанува на училиштата или на работните места. Започнува во нашите домови, населби и пошироки општествени кругови. Треба да обезбедиме дека секој поединец, без оглед на неговите способности, треба да има чувство на припадност и почит од страна на заедницата. Вклучувањето значи препознавање на вредноста на различните перспективи и нивно прифаќање како силни страни.

Важноста на дејствувањето

Секој од нас има своја улога. Додека размислуваме за овогодинешната тема – Унапредување на невродиверзитетот и целите за одржлив развој на ОН – нека нè инспирира да преземеме акциони чекори:

• Во образованието: да ги поддржиме едукаторите во разбирањето на аутизмот и опремувањето на училниците со алатки за задоволување на различни потреби.
• На работното место: да се залагаме за невроразновидни практики за вработување, разбивање на заблуди за аутизмот и поттикнување иновации.
• Во услугите за истражување и поддршка: да се заложиме за поголеми инвестиции во истражување за подобро да го разбереме аутизмот и да развиеме интервенции засновани на докази кои го подобруваат квалитетот на животот.
• Во нашиот секојдневен живот: да им пристапиме на поединците со АСН со отворени умови и срца, подготвени да слушаат, да научат и да ги прифатат нивните уникатни искуства.

Исто така, од витално значење е да се подигне гласот на лицата со АСН во секој разговор. Нивните искуства и приказни не се само вредни, туку тие се од суштинско значење за обликување на политики, практики и ставови.

Порака за надеж

На лицата со аутизам да им порачаме: Видени сте. Вие сте ценети. Вие внесувате неверојатна длабочина и перспектива на нашиот свет. Вашите придонеси се важни, а ние сме посветени на создавање општество каде што ќе бидете почитувани и поддржани за да ги остварите вашите соништа.

За семејствата и старателите, вие сте хероите на ова патување. Вашата љубов, трпение и истрајност нè инспирираат сите нас. Знајте дека вашите напори прават длабока разлика во животите на вашите најблиски и во нашите заедници.

За застапниците и сојузниците, вашите гласови го засилуваат повикот за вклучување и еднаквост. Да ја продолжиме оваа работа заедно, знаејќи дека промената е можна и дека сме посилни кога стоиме обединети.

Додека го осветлуваме светот во сино денес, да се потсетиме дека свесноста е само почеток. Вистинскиот напредок лежи во разбирањето, прифаќањето и преземањето значајни активности за да се отстранат бариерите и да се создадат нови можности. Дозволете ни да се обврземе да го направиме секој ден можност да изградиме општество кое ги слави разликите, ја негува различноста и им дава моќ на сите да напредуваат. Ви благодариме што ни се придруживте на ова патување. Заедно, да изградиме посветла, поинклузивна иднина за сите.

Претседател на МНЗА

Аутизам Европа (AE) е меѓународна асоцијација која ги претставува аутистичните лица и нивните семејства со 90 организации членки во 40 земји, вклучително и во 26 земји-членки на Европската унија (ЕУ). Аутизмот е сложена доживотна развојна попреченост која се доживува различно од секој поединец. Се проценува дека седум милиони луѓе во Европа се аутистични, имајќи предвид дека стапките на преваленција проценуваат дека најмалку еден од 100 луѓе се на спектарот на аутизам. Аутистичните луѓе се соочуваат со многу различни бариери за нивно целосно вклучување во општеството во текот на нивниот живот.

Разберете го аутизмот и вреднувајте ги аутистичните луѓе

Разбирањето на аутизмот и неговата различност е најважно за поттикнување на вклученоста и пристапот до соодветна поддршка за аутистичните лица во општеството. Исто така, неопходен предуслов е да се осигура дека аутистичните лица се прифатени и ценети онакви какви што се. Тоа значи активна борба против штетните предрасуди и дискриминација што ги доживуваат во сите сфери на животот и да се осигураме дека тие не се цел на малтретирање или нефер третман. Зголеменото разбирање на аутизмот во општеството ќе придонесе за отстранување на значајните бариери за аутистичните лица, како што се пристап до дијагноза, образование, навремена поддршка и интервенции, целосно учество во заедницата, влез на отворен пазар на труд или независно живеење со соодветна поддршка.

Аутизам-Европа, исто така, ја повикува ЕУ и нејзините земји-членки да усвојат стратешки и интегриран европски пристап за да се задоволат потребите на аутистичните лица низ Европа и ги охрабрува земјите-членки на ЕУ да усвојат меѓусекторски национални стратегии или акциски планови, во согласност со UNCRPD и меѓународните препораки.

Македонското научно здружение за аутизам (МНЗА) во целост го поддржува Манифестот на Аутизам Европа и ги повикува сите релевантни фактори во Македонија да ги применуваат овие препораки и законски регулативи.

Целиот Манифест можете да го преземете ОВДЕ.

Претседател на МНЗА

Почитувани медиуми,

Пред малку ми се јавија од Кинотека на Македонија дека им се расипал проекторот и дека нема да можат да ни излезат пресрет по повод 2 април – „Светскиот ден на аутизмот“ во сабота во 12:00 часот. Им предложивме уште 2 термини на 6 и 9 април кои тие не ги прифатија заради претходно предвидената програма. Во таа насока НЕМА да се реализира настанот: „Дружење, дружење и само дружење“ и да продолжиме со дружењето со младинците со АСН преку проектот „Пријателски места за аутизмот“ во кој се одржуваа младински работилници секоја сабота со група на младинци со аутистичен спектар на нарушувања во седиштето на МНЗА, поточно на Филозофскиот факулет во Скопје. На 2 април НЕМА да биде прикажан филмот „Стела“.

Искрено жалиме за оваа ситуација и се извинуваме ако некого доведовме во заблуда заради оваа „виша сила“ која не можевме да ја предвидиме.

Со почит,

Претседател на МНЗА

Почитувани медиуми,

Оваа година повторно се вклучивме и во онлајн кампања на Аутизам Европа која се спроведува ширум Европа, а е наречена: „Среќно патување низ животот“ за да се нагласи дека е потребен холистички пристап во текот на целиот животен век и за да се осигуриме дека лицата со аутизам можат да ги уживаат своите права и да живеат среќни и исполнети животи. Се проценува дека 7 милиони луѓе се во спектарот на аутизам во Европската унија. Повеќето од нив доживуваат дискриминација во многу области од животот. Кампањата „Среќно патување низ животот“ има за цел да ги истакне грижите и желбите на лицата со аутизам и нивните семејства во однос на различни клучни прашања како што се пристап до образование, вработување, соодветна поддршка за инклузија, самостоен живот, пристапност и политичко учество, меѓу другите.

Оваа недела на нашите социјални медиуми Фејсбук, Твитер, Линкедин, Инстаграм беа споделени многу банери и постери со интересна содржина. Луѓето што сакаат да ја подржат кампањата можат слободно да ги споделуваат овие пораки користејќи го хаштагот #AutismDay2022.

Белешки до уредникот

Светскиот ден на аутизмот беше прогласен од страна на Генералното собрание на Обединетите нации во 2007 година како годишен ден за да се привлече вниманието за итните потреби на лицата со аутизам ширум светот.

МНЗА е национална асоцијација (составена од професионалци) со најдолг стаж веќе 22 години во полето на аутизмологијата во Македонија. Главна цел е да ги унапреди правата на лицата со аутизам и нивните семејства и да им помогне да го подобрат квалитетот на нивниот живот. Обезбедува ефективна врска со други меѓународни организации за аутизам и меѓународни научни и образовни институции.

За повеќе информации и интервјуа, Ве молиме искористе ги контактите од меморандумот.

Со почит,

Претседател на МНЗА