Вебинари за аутизам во април

trajkovski / / Webinar

Почитувани колешки и колеги, драги родители на децата со АСН,

Како што сите знаете април е месецот за подигнување на свесноста за аутистичниот спектар на нарушување. По тој повод ние во Македонското научно здружение одлучивме да одржиме серија вебинари некои наменети за родителите, други пак за професионалците и семејствата на децата со АСН.

На 2 април во 18:00 часот ќе се одржи третиот вебинар: „Родителите не ги оставаме сами“.

На 7 април во 18:00 часот ќе се одржи четвртиот вебинар: „Родителите не ги оставаме сами“.

Овие два вебинари се финансиски поддржани од Комерцијална банка Скопје и се наменети само за родители на деца со АСН. Пријавувањето се врши на следната е-пошта: secretary@mssa.org.mk.

На 8 април во 18:00 часот ќе се одржи вебинарот: „Решение за сложувалката наречена аутизам“. Овој вебинар е во организација на ГАСПАР центарот, а на него предавачи ќе бидат двајца членови на МНЗА.

Потоа, МНЗА продолжува со серија на вебинари на кои гости ќе бидат светски познати и признати аутизмолози. Тоа е единствена можност во Македонија за прв пат да ги чуете врвните имиња од оваа област.

На 19 април во 18:00 часот ќе се одржи вебинарот: „Гледајќи ја шумата и дрвјата: дијагностички тешкотии во времето на DSM-5“. Предавач на овој вебинар ќе биде проф. д-р Фред Волкмар од САД, кој е главен и одговорен уредник на престижното списание Journal of Autism and Developmental Disorders.

На 26 април гостин во 18:00 часот ќе ни биде познатиот проф. д-р Мануел Казанова повторно од САД. Насловот на неговата тема е мошне инспиративен и гласи: „Транскранијална магнетна стимулација кај аутизмот“. Тој е добитник на претседателската награда на Американкото здружение за медицина.

Доколку сакате да дознаете повеќе за настаните кликнете на погорните линкови. Во мај и јуни повторно продолжуваме со вебинарите „Светските експерти за аутизмот гости на МНЗА“, каде што ве очекуваат многу изненадувања.

Нека е на здравје!

Претседател на МНЗА

I LEARN AND GET BEYOND MY LIMITS

trajkovski / / Projects

Summary

The Subject of the Project:
To provide the skills which individuals with autism and intellectual disabilities will need after disasters and emergencies by producing innovative educational materials.

Target Audience of the Project:
Individuals with autism and intellectual disabilities. They are usually trained using visual materials with special education methods such as one-on-one and face-to-face. For this reason, parents and caregivers of these individuals have also been identified as target audiences to provide special education opportunities.

The Objectives of the Project to be achieved are as follows:
– To ensure that individuals with autism and intellectual disability can communicate with the right people after disasters and emergencies,
– To ensure that they display the correct behaviour shapes to stay safe,
– To integrate these individuals into the disaster and emergency management system,
– To increase the professional knowledge and skills of the project partners and related participants.

The final goals as a policy are:
It is aimed to affect the policies and programs that can be developed in order to overcome the deficiencies in disaster and emergency awareness training and rehabilitation of disabled individuals including autism and intellectual disability.

Content of the Project:
1- Dictionary of disaster and emergency basic terms adapted for individuals with autism and intellectual disabilities and prepared with special teaching methods,
2- Educational content consisting of video, animation and digital books that teach correct behaviours after disasters and emergencies,
3- Digital library for disasters and emergencies prepared specifically for these individuals,
4- The correct behaviours of the personnel working in disasters and emergencies in their approach to these individuals.

Project Partnership:
The project partnership was created by bringing together organizations with different expertise in disaster and emergency situations, autism and down syndrome, distance education, disability, design, education, risk management and innovation in line with the subjects and objectives.
1- Eskişehir AFAD, public body, experienced in disaster awareness training, response and evacuation in disasters and emergencies.
2- Osmangazi University, experienced in distance education, innovative design and user interface solutions.
3- YERSİS is an educational consultancy company that researches the issue of accessibility among individuals with special needs during disasters and emergencies.
4- Tohum Autism Foundation is a non-profit and in the public interest healthcare and education foundation in the field of autism.
5- Down Syndrome Association is a non-governmental organization that works to ensure that individuals with Down syndrome can establish an independent, productive and integrated life.
6- EDSA is an umbrella NGO that brings together 38 national organizations across Europe.
7- MSSA is an NGO established to realize, coordinate and carry out the interests and training of people with autism.
8- The Research Center on Disability and Marginality (CeDisMa) of the Catholic University of the Sacred Heart works to develop knowledge for teachers, educators, trainers, coordinators, social workers in the field of special education.

Outputs of the Project:
1- Adapted Disaster and Emergency Basic Concepts Dictionary for Individuals with Autism and Intellectual Disability
2- Distance Education Portal
3- Digital Library

Project activities:
Preparation Process;
1. Working meetings with relevant organizations and associated partners (universities, NGOs on autism and intellectual disability, etc.)
2. Visits to special education and rehabilitation centres.
3. Literature review, research and data collection.

The implementation process;
1. Transnational Project Meetings.
– Project management, distribution of tasks among partners, time and financial management etc. administrative issues.
– Sharing experience, good practices and know-how for intellectual output production.
2. Output development process.

Dissemination Process;
– Project Workshop as a Multiplier Event; Both the evaluation of the quality of the project outputs and the promotion of the project results.
– Workshop’s online web platform.
– To hold project introduction meetings with related institutions, to attend workshops, fairs and to open stands.
– To organize training seminars at the local and transnational level within the scope of the multiplier event.
– To prepare promotional brochures about project activities and results in order to increase the visibility in printed, visual and social media.
– To send and distribute digital outputs to the relevant institutions in printed and digital formats.
– Preparing scientific articles about project activities and results.
– To ensure that the project outputs and results affect the policies and programs to be developed in this regard through the Disaster and Emergency Management Authority (AFAD).

Source: https://ec.europa.eu/

МНЗА започна со реализација на новиот проект во соработка со Општина Карпош

trajkovski / / Projects

Почитувани колешки и колеги,

Со особено задоволство сакаме да ве известиме дека МНЗА започна со реализација на проектот: „Зајакнување на капацитетите кај професионалците за проблемите и потребите на децата со аутистичен спектар на нарушувања, во предучилишните и училишните установи“ со финансиска поддршка од општината Карпош, Скопје. Првата обука се реализираше со вработените од градинката „Пролет“ на 22 и 23 декември 2020 година преку платформата ЗУМ. Во обуката учествуваа околу 70-тина учесници од оваа предучилишна установа од територијата на општината Карпош.

Цели на проектот:

  • Вработените во погореспоменатите предучилишни и училишните установи во Општина Карпош – Скопје ќе се запознаат со сите аспекти на аутизмот како проблем во општеството, на семејството и на институциите (детекција, дијагностика, едукација, современи методи на пристап при третманот на аутизмот, адаптација на просторот и материјалите за работа, како и социјалната заштита на лицата со АСН).
  • Планирање на развој на услуги кои им се потребни на децата со аутизам и нивните семејства со кои би им се подобрило функционирањето во општествената заедница и соработка заради задоволување на индивидуалните потреби на детето со аутизам и семејството.
  • Донесување заклучоци за идните насоки на делување, преку комуникација и размена на искуства меѓу родителите и дружење на родителите и децата со одржување на заеднички средби.

 Целна група, целно подрачје и локација:

  • Целната група се вработените во погореспоменатита пет предучилишни и пет училишни установи, децата  и родителите.
  • Целно подрачје и локација е општина Карпош.
  • Со проектот се очекува да се зголеми јавната свест, знаењата и информираноста за инклузија на деца со аутизам,  поддршка на нивните семејства и нивните права, а преку обезбедување на дидактички материјали да се зголеми квалитетот на третманот на децата со аутизам.

Предавачи на обуката беа:

  • Проф. д-р Владимир Трајковски – Вовед во аутистичен спектар на нарушувања (АСН)
  • Стојан Андонов, дипломиран окупационен терапевт – Окупациона терапија кај деца со АСН
  • Александра Карагирова, дипломиран специјален едукатор и рехабилитатор – Специјална едукација кај деца со АСН
  • Вонр. проф. д-р Владимир Илиевски – Социјална поддршка кај децата со АСН

Сите учесници на обуката ќе добијат електронски сертификат за учество на 8 часовна обука од страна на МНЗА. Доколку сте заинтересирани да погледнете слики од настанот повелете кликнете ОВДЕ.

Им благодариме на учесниците од градинката „Пролет“ за интересот што го покажаа. Исто така благодариме на целата администрација на општината Карпош, како и на советниците кои го препознаа овој проект и решија да го финансираат.

Претседател на МНЗА

Позитивен фидбек за публикацијата „Поддршка на социјални вештини и позитивно родителство“

trajkovski / / Publications

Почитувани,

Често за децата со аутизам се мисли дека не се социјални или дека немаат желба за комуникација и дружење. Напротив, децата со состојби од аутистичниот спектар често не располагаат со вештини за секојдневно социјално однесување, па овие тешкотии треба да се препознаат и да се опфатат во една сеопфатна индивидуална програма. Со оглед на важноста на социјалните интервенции за децата со аутизам, императив за професионалците и родителите е да имаат пристап до ресурси посветени на социјалното однесување.

Водени од ова, го подготвивме Прирачникот „Поддршка на социјални вештини и позитивно родителство“ наменет за родители на деца со состојби од аутистичен спектар и професионалци од нивниот круг на поддршка, публикуван во партнерство со Уницеф и поддршка од Владата на Обединетото Кралство  и Британската амбасада во Скопје. Прирачникот нуди различни пристапи, практики и сугестии базирани на докази за родителски вештини за деца и млади со аутизам.

Четири месеци по публикувањето, разговаравме со родителите за да дознаеме кое е нивното мислење за оваа публикација. Особено сме горди на она што тие имаа да го споделат со нас. Прочитајте во продолжение:

„Прирачникот генерално ми се допадна многу. Корисен е и за родителите и за едукаторите како и за останатите членови на семејството, како на пример: баба, дедо и сите што се во непосреден контакт со детето со аутизам. Бидејќи сум мајка на тинејџер, перидов се соочувам со потреба од повеќе информации за сексуално воспитување и за мене особено корисно беше поглавјето за сексуален развој и сексуална едукација кај деца и млади со аутизам. Макар што и управувањето со сензорната чувствителност, исхраната и спиењето многу ми се допадна. Има јасен стил и разбирлив е за читателот и корисникот на прирачникот, чиста 10ка од мене како родител. Го препорачала на други родители, едукатори, впрочем добро е секој да го има, да се разберат барем малку децата со аутизам.„

„Овој прирачник опишува однесувања кои сме ги искусиле во моето семејство, и ги објаснува можните причини за таквите однесувања. Има и корисни алатки кои можат да ви помогнат подобро да соработувате со стручните лица кои работат со детето, и заедно со нив да ја подобрите поддршката што детето ја добива дома но и надвор од дома. Ако барате лек или сакате да го победите аутизмот овој прирачник не е за вас. Но, ако сте го прифатиле вашето дете и сакате да му помогнете во секојдневните предизвици, а притоа да гледате со оптимизам кон иднината, безрезервно го препорачувам!“

„Ова е одличен прирачник за родители, мајки како мене. Ми помогна да се запознам со алатки кои можам ги применувам во секој момент во нашето секојдневие. Добив многу идеи, што следно да правам заедно со моето дете, на игралиштето, во семејниот живот, и во соработка со градинката. Ви благодарам. Ова е вреден ресурс според мене. Со топол тон, дадени се објаснувања но и корисни примери. Не само што ги информира читателите туку исто така им дава чувство на надеж. Тие ќе сфатат дека децата со аутизам можат да живеат исполнет и среќен живот.“

„Овој прирачник според мене е задолжителен за секој родител на дете со аутизам. Содржи богатство на информации и дефинитивно е содржина на која можам да се навраќам многу пати. Ова е информативен прирачник кој е лесно читлив, затоа што работите не се премногу технички и стручно објаснети. Со помош на стратегиите и алатките во оваа книга, родителите ќе можат подобро да се поврзат со своето дете и да ги подобрат социјалните вештини, комуникацијата имитацијата и играта.“

„Се надевам дека ова мое мислење ќе допре до некој родител или до некој кој се грижи за дете со аутизам. Посакувам овој прирачник да ми беше даден кога мојот син беше дијагностициран. По седум години, јас можам да кажам дека одлично го познавам моето дете, но по читање на овој прирачник имам чувство дека конечно и некој друг ги разбира децата со аутизам. Секој треба да го прочита, особено оние кои се грижат за дете со аутизам, а посебно ако се обидуваат да го разберат нивното однесување.“

„Овој прирачник е информативен и има многу детални и конкретни информации. Јас мислам дека е многу корисен. Би ги издвоила примерите за тоа како треба да се справите со одредени ситуации, но исто така и делот за сензорните поинаквости и секако делот за тинејџерските години и сексуалноста. Иако има многу информации кои им се нови на голем дел од родителите, асистентите и наставниците, лесно е тие да се разберат, заради начинот на кој е напишан прирачникот. Ова е еден од најинформативните материјали кои ги имам сретнато во нашава држава. Сметам дека секој родител, наставник, асистент и сите оние кои се во допир со децата со аутизам, треба да го прочитаат како прва и основна домашна работа.“  

Прирачникот може бесплатно да се преземе на веб страната на Македонското научно здружение за аутизам на следниов линк.

Прашалник за достапност на јавни простори за лица со аутизам

trajkovski / / Projects

Почитувани родители на АСН, колешки и колеги,

Во рамките на AFS проектот кој го спроведуваме во рамките на Еразмус плус програмата, заедно со колеги од Малта, Шпанија, Аутизам Европа го креиравме следниот Прашалник за достапност на јавни простори за лица со аутизам кој е креиран на платформата SurveyMonkey. Ве молиме одвоите 3 минути од вашето драгоцено време во пополнување на истиот, а резултатите ќе ни бидат од голема корист во развивање на алатки, кои пак ќе бидат од огромна корист за лицата со аутистичен спектар на нарушувања во Македонија.
Ви благодариме на соработката!
Претседател на МНЗА

Sexual Education of Persons with Autistic Spectrum Disorders: Use of the Technique: ‘Social Stories

trajkovski / / Scientific articles

Tanja Stankova & Vladimir Trajkovski 

Sexuality and Disability (2020)

 

Abstract

The difficulty in the area of social skills for persons with Autism Spectrum Disorders (ASD) is particularly visible in the area of sexuality and intimate relationships. Therefore, it is important to create a curriculum including information about sexuality and to address the individual and specific needs of persons with ASD. For this purpose we designed a study using Social Stories for conducting sexuality education following the criteria of Carol Gray. The main goal of our study was to assess the effects of the use of Social Stories to implement sexuality education with three participants with ASD. The individual sessions lasted for 45 min and they continued for a period of 6 months. The participants were tested and their parents interviewed before starting and after finishing 6 months of sexual education, and this allowed us to assess knowledge and behavioral changes regarding sexuality. The most significant changes were determined through assessment of the following areas: the private and reproductive parts of the body; changes occurring during the period of puberty; distinguishing pleasant and unpleasant touch; sexual relations and contraception. Our conclusion after analyzing results were that a period of 6 months implementing sexuality education through Social Stories was sufficient to upgrade and expand knowledge, but definitely was insufficient for noticing visible behavioral changes.

Source: https://link.springer.com/

Manual for parents of children with autism spectrum conditions and professionals in their circle of support

trajkovski / / Projects

PREFACE

Autism spectrum conditions continue intriguing the world as well as the domestic public due to its frequent occurrence, the uncertain mechanisms that prompt the conditions and, moreover, due to the lack of a unique treatment. Difficulties in the sphere of social development and the realization of interaction and communication with the environment are considered to be key vulnerabilities in autism. Difficulties in social functioning are the greatest factor that predicts the diagnosis and the forecast of the respective conditions. In the last decade, research has shown that these early deviations in social development contribute to the overall development of the child and its accommodation in the environment. 

Our practical and theoretical experience denies the notion that children with autism are not social or that they have no strive for social interaction and communication. On the contrary, children with autism spectrum conditions often do not have the skills for an everyday social behaviour and these difficulties need to be recognized and implemented in a comprehensive individual program. Given the importance of the social interventions for children with autism, it is imperative for specialists and parents to have access to resources dedicated to social behaviour.

This manual offers you a variety of approaches, practices and evidence-based suggestions for parenting skills for children and youth with autism. However, it is important to point out that due to the heterogenous nature of the autism spectrum conditions, and regarding the parenting skills related to every child, there is no such thing as a unique approach. Therefore, this manual should be treated as a guide, having in mind the variability of success of a specific approach that depends on each child. Nevertheless, the principles described by the authors may be widely utilized and seen as useful for many families with children who have autism spectrum conditions. At the same time, this manual is a valuable tool that will be useful for different profiles of specialists included in the support of children as well as in their daily work. Apart from families, when making of the concept of this manual, we also had in mind the teachers, special educators and rehabilitators, speech therapists, psychologists, pedagogists, medical professionals, nursery caregivers, social workers, personal and education assistants as well as the future professionals, such as the students from the Institute for Special Education and Rehabilitation, and many other vocational profiles that will show their interest in this subject.

The manual “Supporting Social Skills and Positive Parenting” is the first such reading published in our country in three languages: Macedonian, English and Albanian. It covers 7 chapters which fully elaborate the curriculum for education of professionals and parents and the trainings realized in several public institutions of social protection and through a series of virtual workshops and webinars in the period from January to June 2020. The introductory part, which gives the basic characteristics of this pervasive condition, was prepared according to the material created by Prof. Dr. Vladimir Trajkovski, which was used for the needs of the trainings. The second chapter describes the developmental aspects of social skills and social communication and the most common challenges faced by children with autism. In the third chapter are given instructions for assessment of the socio-communication skills and the framework for intervention planning. The fourth chapter explains the evidence- based practices and types of approaches in teaching of this vulnerable category of children. These three chapters are formed according to the material used for the needs of the training and made by Ivana Vasilevska Petrovska, MA. In the fifth chapter, great attention is paid to the methods and tools for child support, including: organizational support, social support, communication support and behavioural support.  The fifth chapter was prepared according to the materials made by Ivana Vasilevska Petrovska, MA and Prof. Dr. Vladimir Trajkovski which were used for the needs of the training.

Lately, our understanding of the great influence of sensory sensitivity on the conditions of the spectrum has increased, so this topic has been approached from a practical aspect in the sixth chapter which was prepared by Prof. Dr. Vladimir Trajkovski. Last but not least, the final segment deals with sexual development and sexuality education as inevitably related to the social behaviour of children. The seventh chapter is prepared according to the materials that were used for the needs of the trainings, made by Tanja Stankova, MA.

This manual contains numerous illustrations and examples of practices that will be of immense help to parents and specialists.

We express our gratitude to the reviewers Radmila Stojkovska Aleksova, MA and Irena Lozana for the remarks and valuable suggestions in the favour of bringing this manuscript closer to its esteemed readers. Many thanks to the staff of the UNICEF Office in Skopje and the Government of the United Kingdom for the financial support of this manual.

 Skopje, July 2020

 Authors

 If you are interested you can download the manual for free HERE.

Прирачник за родители на деца со состојби од аутистичен спектар и професионалци од нивниот круг на поддршка

trajkovski / / Projects

ПРЕДГОВОР

Состојбите од аутистичен спектар не престануваат да ја интригираат светската и домашна јавност пред сè поради зачестеноста во нивното појавување, поради нејасните механизми за појава на состојбата и, секако, уште повеќе поради непостоењето унифициран третман. Тешкотиите во сферата на социјалниот развој и остварувањето интеракција и комуникација со средината се сметаат за клучна вулнерабилност кај аутизмот. Тешкотиите во социјалното функционирање се најсилниот фактор што ја предвидува дијагнозата, но и прогнозата кај овие состојби. Во последната декада, истражувањата потврдуваат дека овие рани отстапувања во социјалниот развој придонесуваат за развој на широк спектар предизвици во учењето, што понатаму имаа негативно влијание врз целокупниот развој на детето и врз неговото приспособување во средината.

Нашето практично и теоретско искуство го негира сфаќањето дека децата со аутизам не се социјални или дека немаат желба за социјална интеракција и комуникација. Напротив, децата со состојби од аутистичниот спектар често не располагаат со вештини за секојдневно социјално однесување, па овие тешкотии треба да се препознаат и да се опфатат во една сеопфатна индивидуална програма. Со оглед на важноста на социјалните интервенции за децата со аутизам, императив за професионалците и родителите е да имаат пристап до ресурси посветени на социјалното однесување.

Прирачникот што е пред вас нуди различни пристапи, практики и сугестии базирани на докази за родителски вештини за деца и млади со аутизам. Важно е да се нагласи дека поради хетерогената природа на состојбите од аутистичен спектар, но и воопшто во однос на различните родителски стилови, не постои еден унифициран пристап. Имено, пристапи што се ефикасни кај едно дете, може да се несоодветни и/или неефикасни кај друго. Затоа овој прирачник треба да се третира како водич, имајќи ја предвид варијабилноста на успешноста на одреден пристап во зависност од детето. Сепак, принципите опишани од авторите можат да имаат широка примена и да им бидат од корист на голем број семејства на деца со состојби од аутистичниот спектар. Истовремено, овој прирачник е вредна алатка што ќе им користи на различни профили професионалци вклучени во поддршката на децата во нивната секојдневна работа. Освен семејствата, при конципирање на овој прирачник ги имавме на ум наставниците, специјалните едукатори и рехабилитатори, логопедите, психолозите, педагозите, медицинарите, негувателите во градинките, социјалните работници, личните и образовните асистенти, како и идните професионалци, како што се студентите од Институтот за специјална едукација и рехабилитација и многу други стручни профили кои ќе покажат интерес за оваа тема.

Прирачникот „Поддршка на социјалниот развој и позитивното родителство“ претставува прво вакво четиво објавено во земјава, и тоа на три јазици: македонски, англиски и албански. Во него се обработени 7 поглавја, со кои целосно се опфатени курикулумот за едукација на професионалци и родители и обуките реализирани во неколку јавни установи од социјалната заштита и преку серија виртуелни работилници и вебинари во периодот од јануари до јуни 2020 година. Воведниот дел, во кој се дадени основните карактеристики на ова первазивна состојба, е подготвен врз основа на материјалот изработен од проф. д-р Владимир Трајковски, користен за потребите на обуките. Второто поглавје ги опишува развојните аспекти на социјалните вештини и социјалната комуникација и најчестите предизвици со кои се соочуваат децата со аутизам. Во третото поглавје се дадени насоки за процена на социокомуникациските вештини и рамка за планирање на интервенцијата. Четвртото поглавје ги објаснува практиките базирани на докази и видовите пристапи во подучувањето на оваа ранлива категорија деца. Овие три поглавја се подготвени врз основа на материјалот користен за потребите на обуките, а изработен од м-р Ивана Василевска Петровска. Во петтото поглавје, големо внимание е посветено на начините и алатките за поддршка на детето, и тоа: организациска поддршка, социјалната поддршка, поддршката на комуникацијата и бихејвиоралната поддршка. Петтото поглавје е подготвено врз основа на материјали изработени од м-р Ивана Василевска Петровска и проф. д-р Владимир Трајковски, кои беа користени за потребите на обуките.

Во поново време се зголемува и нашето разбирање за огромното влијание на сензорната чувствителност кај состојбите од спектарот, па на оваа тема е пристапено од практичен аспект во шестото поглавје, кое е подготвено од проф. д-р Владимир Трајковски. Последниот дел, но не и најмалку важен, е сексуалниот развој и сексуалната едукација, неизоставно врзани со социјалното однесување на децата. Седмото поглавје е подготвено врз основа на материјалите искористени за потребите на обуките, а изработени од м-р Тања Станкова.

Прирачникот изобилува со голем број илустрации и примери од практиката што ќе бидат од голема помош за професионалците и родителите.

Ја изразуваме нашата благодарност до рецензентите м-р Радмила Стојковска Алексова и Ирена Лозана, за укажаните забелешки и вредни предлози за приближување на ракописот до неговите ценети читатели. Голема благодарност заслужуваат вработените во канцеларијата на УНИЦЕФ во Скопје и Владата на Обединетото Кралство за финансиската поткрепа на овој прирачник.

 Скопје, јули 2020 година

Авторите

Прирачникот  на три јазици со слободен пристам можете да го симнете на следниот ЛИНК.

Создадете предвидливост за децата со аутизам

trajkovski / / 20 years jubilee

Ова е една од оние работи што може да биде тешко неаутистичен мозок да ја разбере. Толку многу луѓе копнеат за промени и новини, но нашите ученици обично не се тие луѓе. Ја разбирам вознемиреноста што се појавува со промени во распоредот или со погрешно поставени предмети во училницата. Овие изгледаат како мали нешта на моите пријатели и семејството, но тие не мислат на моето тело.

Кога ги структурираме нашите рутини во училницата, ја зголемуваме можноста на нашите ученици да ги покажат своите вештини. Ние создаваме простории каде нашите ученици можат да се чувствуваат повеќе под контрола на нивниот свет. Ова не значи само предвидливост во нашиот дневен распоред, иако тоа е важно. Тоа значи предвидливост во начинот на кој ние одговараме на нашите ученици. Тоа значи предвидливост во нашите очекувања за работа. Тоа значи воспоставување јасни почетоци и завршувања на задачите што ги даваме. Тоа значи дека ние ги подготвуваме нашите ученици кога ќе се случи промена. Тоа значи дека сочувствуваме со нив кога промената е производство на вознемиреност или фрустрација. Тоа значи дека никогаш не кажуваме ниту мислиме, „да го надминеме тоа”.

Визуелните и текстуалните структури можат да бидат неверојатна предност при воспоставувањето на овие рутини, и тие имаат тенденција да бидат моето најчесто користено прилагодување. Што може да се разјасни? Какви визуелни потсетници можеме да понудиме? Слики на очекувања? Модели на завршена работа? Пишани упатства да одговараат на нашите вербални? Може да биде едноставно како цртеж на белешка, или високо-технолошки како дигитален планер. Не станува збор за самата алатка. Се работи за процена на потребите на нашиот ученик и нивно задоволување.