Почитувани колешки и колеги,

Вчера на 05.04.2019 во Националната галерија на Македонија се одржа втората по ред трибина на тема „Културолошка инклузија на лицата со посебни потреби“ во рамки на проектот „ Уметност за сите “. Со трибината посветена на културата како важен фактор на промена во процесот на социјална инклузија на лицата со посебни потреби се заокружува третата, претпоследна фаза на овој проект под покровителство  на амбасадата на Кралство Холандија во Република Македонија, чиј координатор е м-р Маја Димитрова.

На настанот свои излагања имаа г-ѓа Мила Царовска, министерка за труд и социјална политика, г-дин Енвер Хусеини – Државен секретар во Министерство за образование и наука, д-р Дита Старова Ќерими, директор на Националната Галерија на Македонија, м-р Драги Целевски, државен советник кај Народен правобранител, проф. Ибрахим Беди, Продекан на факултетот за ликовна уметност, проф. д-р Владимир Мартиновски, Катедра за општа и компративна книжевност при Филолошкиот факултет и м-р Ивана Василевска Петровска, дефектолог, потпретседател на Македонското научно здружение за аутизам.

М-р Ивана Василевска Петровска истакна дека општеството кое се стреми да биде инклузивно, има обврска да преземе соодветни мерки за да им обезбеди на лицата со аутизам можности за развој и користење на нивниот креативен, уметнички и интелектуален потенцијал, за нивна корист, како и придобивка за општетството.  Ваквите настани и активностите од овој проект, се еден придонес кон трансформирање на перцепциите во однос на лицата со аутизам. На овој начин сите општествени чинители можат да ги доживеат овие уметници  како нешто повеќе од аутистични. Преку ликовното творештво се креираат начини овие уметници да бидат видени како способни, а нивните силни страни да бидат видливи, вреднувани, посакувани и ценети.

Исто така, таа ја искористи оваа прилика да ги промовира активностите на МНЗА во следниот период во рамки на проектот Индивидуално насочено планирање за лицата со аутизам.

Трибината се одржа во во амбиентот на изложбата „ Пролет, лето, есен, зима… и повторно пролет“ изработена од учениците со аутизам, а беше прикажано краткото

видео на Кирил Шентевски, снимено за време на креативните работилници.

Потпретседател на МНЗА

 

  

 

                                                   

 Нова динамика за аутизам

 

Изборите за Европскиот парламент ќе се одржат од 23 до 26 мај 2019 година и по тој повод Аутизам Европа ги повикува идните членови на Европскиот парламент (ЕП) да ја искажат својата поддршка за унапредување на правата на лицата со аутизам низ цела Европа во следниот законодавен мандат 2019-2024.

Се проценува дека 5 милиони луѓе се во аутистичниот спектар во Европската унија. Повеќето од нив се соочуваат со широко распространета дискриминација во многу области од нивниот живот, како и со социјално исклучување.

Со цел да одговориме на секојдневните предизвици со кои се соочуваат аутистичните лица, ги повикуваме идните европратеници, но и другите релевантни чинители – како што се Европската комисија, Европскиот совет и земјите-членки :

• Да промовираат целосна имплементација на Конвенцијата на ОН за правата на лицата со инвалидност (UNCRPD) преку амбициозна стратегија на ЕУ за попреченост по 2020 година, не оставајќи никого зад себе.

Аутизам Европа со задоволство го поздравува фактот дека во 2018 година конечно се оствари ратификацијата на UNCRPD од страна на сите 28 земји членки на Европската унија. Сепак, ратификацијата дефинитивно не е последното средство.

Целосната имплементација на UNCRPD бара да бидат земени предвид сите групи на лица со инвалидност. Ова е особено важно затоа што аутизмот понекогаш е опишан како невидлива попреченост во споредба со другите, што значи дека специфичните потреби на лицата со аутизам во однос на пристапноста и поддршката имаат тенденција да бидат заборавени.

Новата ЕУ Стратегија за инвалидност по 2020 година треба да се осврне на различноста на лицата со посебни потреби, за да им овозможи на сите нив целосно да ги уживаат своите права.

За да се постигне оваа цел, клучно е дека следната стратегија е поткрепена со соодветно финансирање преку идната повеќегодишна финансиска рамка 2021-2027 (МФФ) и дека голем број на организации за лица со инвалидност кои претставуваат различни групи се финансиски поддржани да го следат и информираат за процесот на ниво на ЕУ.

Инвалидноста, исто така, треба да биде вклучена во сите области на политиката, особено на имплементација на столбот на социјалните права на ЕУ и нејзините иницијативи. Заедно со Европскиот форум за инвалидност (ЕДФ) и другите мрежи за инвалидност, ние се повикуваме на нивото на социјална заштита за лицата со посебни потреби, за унапредување на вработувањето и инклузивни работни места, целосен пристап до образование со индивидуална поддршка и пристап до соодветни услуги за поддршка на животот во заедницата.

• Да преземат мерки во врска со писмената декларација на Европскиот парламент во 2015 година за аутизам, повикувајќи се на европската стратегија

Имајќи предвид дека луѓето со аутизам се соочуваат со слични предизвици во многу аспекти од нивниот живот низ ЕУ, таа може да игра важна улога во поддршката на размената на најдобрите практики, поттикнување соработка и насочување на напорите. Европскиот пристап исто така, треба да обезбеди поддршка за луѓето со аутизам и нивните семејства да ги остваруваат своите права за полесно слободно движење.

Аутизмот е доживотна инвалидност и треба да се разгледа целосниот животен циклус. Поддршката за луѓето со аутизам и нивните семејства и поттикнување на вистински подобрувања во благосостојбата бара повеќе од само самостојни политики.

Таа повикува на холистички пристап во различни области на политиката, кои работат заедно за поддршка на аутистичната заедница во сите аспекти на нивниот живот, од пристап до дијагноза, до образование, вработување, домување и поддршка за живот во заедницата итн.

Ги повикуваме европарламентарците и другите релевантни засегнати страни на ниво на ЕУ и на национално ниво :

1. Да се ​​поттикнат земјите членки на ЕУ да усвојат меѓусекторски национални стратегии или акциони планови да одговорат на потребите и да поттикнат вклучување на аутизам, во согласност со UNCRPD и меѓународните препораки
2. Да се ​​промовира координацијата помеѓу сите земји членки за сите релевантни политики за поддршка на аутизам и нивните семејства
3. Да се ​​подобри квалитетот на службите за поддршка на заедницата за вклучување во цела Европа и да се прекине сегрегацијата, особено преку употреба на европските структурни и инвестициски фондови, во согласност со UNCRPD
4. Да се ​​донесат принципи за најдобрите практики и да се поттикне размена на знаења помеѓу земјите членки во врска со обезбедувањето на најдобра поддршка за луѓето со аутистичен спектар.
5. Да се ​​промовира соодветна обука на професионалци низ секторите за да се развие разбирањето и ефективната поддршка за аутизмот
6. Да се ​​поддржи истражување и мрежи на експерти со цел да се подобри квалитетот на животот на аутизмот во ЕУ
7. Да се бори против стигмата и предрасудите кон луѓето со аутизам, особено преку кампањи за подигање на свеста
8. Да се поддржи движечката улога и вклучувањето на лицата со аутизмот и нивните семејства преку репрезентативни организации за аутизам во текот на овие процеси.

Сега, да дадеме заклетва за аутизмот и да се посветиме на тоа:

• да се поддржат луѓето со аутизам од сите возрасти и потреби, и нивните семејства, во нивнатa парламентарна работа;
• да се поддржат мерките за целосно вклучување на аутизмот во општеството, и целосно почитување на нивните права како што е наведено во Конвенцијата на Обединетите нации за Правата на лицата со инвалидност;
• да се поддржи отстранувањето на бариерите што ги спречуваат луѓето со аутизам да се вклучат во образованието, вработувањето и во други области од животот што може да поттикне поголема автономија;
• поддршка на инвестициите преку иницијативите на ЕУ кои ќе го поддржуваат социјалното вклучување на луѓето со аутизам и поддршка за нивните единствени потреби;
• поддршка на промовирање на дијагностицирање и рана интервенција базирана на наука за децата со аутизам;
• бидете отворени за дискусија за прашања важни за заедницата со аутизам со репрезентативни организации за аутизам.

			Преземете ја заклетвата, потпишете ја и испратете ја на communication@autismeurope.org